Zbliżają się długie zimowe wieczory. Nie jest to idealny moment na wyjazd do Albanii, gdyż aura tam również nie sprzyja. Dobry moment na zagrzebanie się w pieleszach z książką. Ewentualnie na umilanie sobie czasu dojazdu do pracy różnorodnymi środkami komunikacji czytaniem.

Literatura albańska nie jest w Polsce bardzo popularna, ale na rynku jest kilkanaście ciekawych pozycji wartych polecenia.

Piszę o tym również ze względu na to, że kilka dni temu pojawiła się nowa powieść Ismaila Kadarego “Wypadek” w tłumaczeniu Doroty Horodyskiej. Tej książce, jak tylko ją zdobędę poświęcę osobny wpis, podobnie jak samemu autorowi, który jest jednym z najbardziej znanych pisarzy albańskich.

Moją wyliczankę zacznę właśnie od Kadarego. Niektóre jego książki były wydawane jeszcze w czasach komunistycznych w oparciu na przekładach z francuskiego. W latach dziewięćdziesiątych tłumaczeniami już bezpośrednio z albańskiego zajęła się wspomniana już przeze mnie Dorota Horodyska.

Generał martwej armii – wydany w Polsce w roku moich urodzin 🙂 Pierwsza książka Kadarego, którą przeczytałam. Początkowo temat włoskiego generała, który przyjeżdża do Albanii prowadzić ekshumacje jakoś specjalnie mnie nie porwał. Jednak z każdą stroną coraz bardziej dawałam się wciągnąć w tą historię, która oczywiście miała drugie dno. No i ten ciągły deszcz…

Krew za krew – w tej książce pojawia się motyw tzw. zemsty krwi i walki dwóch rodzin.

Kto przyprowadził Doruntinę? – tajemnicza opowieść o albańskiej sile przysięgi oraz walce rozumu z metafizyką. Trochę opowieść kryminalna, dla której tłem jest nie do końca zdefiniowana przeszłość. Do końca nie jesteśmy pewni odpowiedzi na zadane w tytule pytanie.

Akta sprawy H. – opowieść o wyprawie dwóch badaczy kultury starożytnej do Albanii. Badają twórczość Homera i chcą poznać mechanizm powstania wielkiej epopei zajmując się przekazami ustnymi. Jednak nagle zostają oskarżeni o szpiegostwo.

Potwór – akcja rozgrywa się na dwóch płaszczyznach: komunistycznego państwa oraz starożytnej Troi. Historia oczywiście łączy się ze współczesnością. 

Pałac snów – w Imperium Osmańskim istnieje siedziba tajnej policji czyli Pałac Snów, gdzie są archiwizowane sny właśnie… Powieść metaforycznie odnosi się do czasów komunistycznych.

Następca – w Tiranie ginie prominentny polityk komunistyczny. Miał być następcą Wodza. Żeby poznać prawdę musimy przedrzeć się przez mechanizmy rządzące społeczeństwem w systemie komunistycznym.

Ślepy ferman – składa się z trzech mikropowieści, których akcja rozgrywa się w czasach Imperium Osmańskiego: Ślepy ferman, Pokolenia Hankonatów oraz Uczta pojednania.

Córka Agamemnona – razem z książką “Następca” tworzy dyptyk, który dotyka problemów komunizmu w Albanii. Akcja rozgrywa się przede wszystkim w czasie pochodu pierwszomajowego, w którym uczestniczy główny bohater. Jednak młody człowiek nie w głowie ma politykę, ale miłość, która właśnie została właśnie przez komunizm zaprzepaszczona.